De eindsprint op weg naar 2018!

In de laatste week voor de vakantie is het een goede gewoonte om de plannen voor het volgende jaar te bespreken. De grote lijnen voor het beleid voor 2018 worden dan uitgezet en vervolgens gaan de ambtenaren in de zomermaanden aan de slag om daarop een begroting te maken die we dan in het najaar bespreken.
Het is de laatste keer in deze bestuursperiode dat we de perspectieven voor het volgende jaar met elkaar bespraken in de raad. Een mooi moment om kort terug te blikken op wat we bereikt hebben. Wij zijn er als PvdA trots op wat we met onze wethouder Jocko Rensen in het college hebben bereikt: de veranderingen in de zorg, onder meer in de huishoudelijke hulp onder het motto ‘iedereen een schoon huis’, zijn een voorbeeld voor veel andere gemeenten. Het vergroten van het aantal betaalbaar woningen staat stevig op de agenda en er zijn veel concrete stappen gezet, zoals de ombouw van kantoren naar appartementen op de Molenzoom. Niet voor niets is Jocko voor het tweede jaar opeenvolgend door zijn collegebestuurders in het land, gekozen één van de beste bestuurders!
Nog trotser zijn we op de inwoners van Houten die de afgelopen jaren volop het initiatief hebben gepakt waardoor we in Houten tal van nieuwe voorzieningen hebben. Denk aan de zorgondernemers zoals de Axelhof, het logeerhuis aan Lunet aan de Snel; het Wereldhuis, de Techniekfabriek, lunchroom Deksels Lekker en ga zo maar door. Onze bijdrage, die van het college, de raad, de ambtelijke organisatie en de professionals van onder meer Van Houten&Co, is dat we daar in Houten voor open staan en deze initiatieven de ruimte bieden. Als PvdA hopen we dat die stroom van initiatieven ook in 2018 doorzet.
Dan naar de plannen voor 2018. We kunnen ons er goed in vinden. De plannen liggen in lijn met het beleid dat we samen voor deze bestuursperiode hebben opgesteld. We liggen op koers, zowel inhoudelijk als financieel. Voor het eerst zal Houten het eind 2018 weer met het geld uitkomen. De jaren van bezuinigingen, rode cijfers in de boekhouding liggen hopelijk nu echt achter ons. De spaarpotten van de gemeente die we de afgelopen jaren (en ook nog dit jaar) moeten aanspreken, zijn behoorlijk geslonken. Dat is niet erg, daar zijn die spaarpotten voor, maar het is ook goed om niet door je ondergrens te zakken. Daarom hadden we bij het lezen van de plannen wel een ‘achtbaan’-gevoel: het gevoel dat je van de ene naar de andere kant wordt geslingerd en op en neer gaat. Want, het college geeft aan dat we er financieel rooskleurig voor staat, máár dat 2018 een mager jaar is. Dat er is géén geld voor grootste nieuwe plannen, máár dat er wordt in 2018 wél 3 miljoen wordt geïnvesteerd. Pas als je uit de ‘achtbaan’ stapt en naar het totaal kijkt, dan snap je dat het er bij hoort: we hebben de afgelopen jaren nogal wat in gang gezet en we staan nu de uitvoeringskosten aan de lat. Met name de kosten voor de ruimtelijke agenda zoals Omgevingsvisie Kromme Rijn, Structuurvisie Eiland van Schalkwijk, hakken er in. Tel daar een aantal wettelijke verplichtingen bij op (onder meer door privacy wetten) en je zit aan een flink bedrag.
We snappen dat dat schuurt, omdat het in 2018 voor veel inwoners van Houten niet zichtbaar zal zijn ‘waar de gemeente toch haar geld aan uitgeeft’. We hebben het college gevraagd ook in 2018 te blijven vertellen wat Houten met haar geld doet. Transparant zijn en als inwoner snappen waar het geld blijft (wat niet hetzelfde is als het er mee eens te zijn waar het aan uitgegeven wordt) draagt enorm bij aan het draagvlak voor de lokale democratie.
Tijdens het debat hebben we aandacht gevraagd voor de volgende punten:

De vraag naar jeugdzorg is sinds 2015 met 14% toegenomen en de bijdrage van het rijk neemt vanaf 2016 met 7% af. Dat is het scenario van een bus richting ravijn. Het college neemt extra financiële maatregelen, want het gaat qua kosten al gauw om meer dan een miljoen in de min. Maar achter die cijfers staan ook gezinnen, ouders en kinderen die in nood zijn. We mogen hen én de hulpverleners niet in de kou laten staan omdat het rijk haar rekenmodel nog niet heeft uitgedokterd. We hebben de wethouder met klem gevraagd dat hij ook maatregelen neemt die er voor zorgen dat gezinnen, ouders en kinderen die een beroep doen op de jeugdzorg, die ook geleverd krijgen. Wij als gemeente zijn immers verantwoordelijk. De wethouder was het zeer met ons eens en heeft toegezegd dat hulp altijd vóórrang heeft.
Net als vorig jaar viel het ons op dat de plannen voor het passend onderwijs er schraal van af komen. Speciaal onderwijs op een gewone school, dat was het doel aan het begin van deze bestuursperiode. Daar is in Houten, zo lijkt het bijna 4 jaar later, nog bijna geen begin mee gemaakt, we zien in elk geval geen afname van het aantal plaatsingen op speciaal onderwijsscholen. Daarnaast zijn er voor de Houtense scholen, voor zover ons bekend, maar beperkt middelen beschikbaar (geld/formatie) voor expertise ontwikkeling die leraren de mogelijkheid moeten geven om inclusief onderwijs te kunnen geven. De transformatie in het passend onderwijs zou kansen moeten bieden om samen met het onderwijsveld beleid te ontwikkelen en vorm te geven, wij hebben als gemeente óók verantwoordelijkheden voor het onderwijs, denk aan leerplicht, leerlingen vervoer, jeugdzorg. Tot nu zijn er eigenlijk geen projecten of initiatieven geweest. Dat is toch een treurige constatering na bijna 4 jaar. Het mag nu, in het laatste jaar van deze periode echt wel een paar slagen concreter worden. Ook wethouder Herman Geerdes zelf vond dat het te langzaam gaat. We hebben als PvdA een motie ingediend, samen met CU en D66, die unaniem door alle partijen is ondersteund. Dat betekent dat de wethouder nu de opdracht mee om aan de slag te gaan met het onderwijsveld om die slagen te gaan maken en de knoppen te vinden om de boel op de rit te krijgen.
Ook in 2018 moet het vergroten van het aanbod betaalbare woningen hoog op de agenda blijven staan. Het aantal locaties waar nog gebouwd kan worden, worden er steeds minder. Onze inzet is om bij elke beschikbare locatie die we nog hebben, in te zetten op het bouwen van betaalbare woningen. Om ook mensen met een krappe beurs en een lange wachtlijst een woning aan te kunnen bieden. We kijken dan ook reikhalzend uit naar de verkenning die uitgevoerd gaat worden naar onorthodoxe plekken waar gebouwd kan worden of maatregelen die er toe moeten leiden dat het aanbod verder wordt vergroot. De huidige wachttijden zijn onacceptabel.
Bijzondere aandacht hebben we ook gevraagd voor het nieuwe armoede beleid. En er is ook een andere kijk op armoede nodig en die ligt er nu. In november 2016 hebben we samen met andere partijen hiervoor een politiek café en een manifest opgesteld. Want armoede bestaat, ook in Houten. Opgroeien in een crisisomgeving levert stress voor alle gezinsleden, ouders en kinderen. Stress verandert gedrag en leidt er soms toe dat je verkeerde keuzes maakt met geld. Deze bewustwording over de impact van stress is niet alleen gericht op mensen in een armoedesituatie, maar zeker óók op de mensen in hun omgeving, leerkrachten, professionals in welzijn, werkgevers, vrijwilligers, kerken, woningbouwcorporaties. Om de neerwaartse spiraal te doorbreken moet beleid gericht moet zijn op vroeg-signalering.
We realiseren ons dat we altijd veel meer ambities hebben dan onze portemonnee aan kan. Dan ben je als gemeente genoodzaakt een goede balans in wat je wil bereiken, wat je uit kunt geven en welke verwachtingen je gaat wekken. Je eigen financiële huis op orde hebben, geeft je als gemeente vrijheid en met die vrijheid bedienen we onze inwoners het beste. Elke politieke partij vanuit haar eigen ambitie. Als PvdA blijven we met vertrouwen en optimisme inzetten dat ieder aan zijn en haar eigen toekomst kan werken. Dat doe je met elkaar en voor elkaar, want daar zit in deze gemeente onze gezamenlijke kracht. Alleen ga je mogelijk sneller, maar samen kom je verder.
Anneke Dubbink