ZORGWEDSTRIJD

Bij het ruimen van de boekenkast stuitte ik op een aflevering van het maandblad S&D *). Op de kaft de titel van één van de artikelen: Toezien in de zorg – De macht van angsten en de kracht van vertrouwen. Actueel, dacht ik, maar dat had ik goed mis. Het was een gecombineerde samenvatting van twee toespraken die Han Noten, lid van de Eerste Kamer voor de PvdA, voor verschillende gezelschappen hield in respectievelijk 2009 en 2010! Het blad bleek dan ook van begin 2011 te zijn…

Als het tegenwoordig op tv over veranderingen in de zorg gaat, lijkt het alsof alles pas urgent geworden is door het optreden van onze staatssecretaris Martin van Rijn op tv vorig najaar, toen de verzorging van zijn moeder in het geding was.

Niets is dus minder waar! De SP vooral, maar ook andere partijen in het parlement, werpen zich bij elke gelegenheid om het hardst op als ijverige verdedigers van het recht op gratis goede zorg voor ouderen. Met name de thuiszorg is vaak het onderwerp van gesprek. Emile Roemer kreeg onlangs op tv voorgelegd dat Nederland zowat het enige land in Europa is waar thuiszorg gratis is. Of het dan zo gek was dat er een keer wat aan gedaan wordt. Emile kwam er niet helemaal uit.

Maar terug naar Han Noten, want in een van zijn toespraken stelt hij: “Wie betaalt bepaalt en in het huidige systeem betaalt de cliënt niet. Een wirwar aan instellingen bepaalt de vraag, het zorgproces, de kwaliteit én de prijs. De cliënt is in dit zoekplaatje nauwelijks te vinden.”

Noten doet vervolgens suggesties voor vereenvoudiging en concludeert dat we eerst moeten durven de financiering van de zorg aan te pakken. En bovendien: “Daarbij zullen we andere vormen van toezien moeten ontwikkelen. Vormen die gebaseerd zijn op vertrouwen.” Hij besluit: “Hoe het ook zij, de scheiding in ons denken tussen ‘zelf leven’ en ‘verzorgd worden’ moet veel minder strikt worden dan zij nu is. Zelf een deel van de door jezelf samengestelde dienst betalen is daarmee niet iets schandelijks in een wereld waarin de solidariteit verdwijnt, maar de logische consequentie van de emanciperende cliënt die niet afhankelijk is van mijnheer de dokter of vadertje staat.”

Ik doe met mijn aanhalingen geen recht aan het toch al flink gecomprimeerde stuk, maar mij lijkt duidelijk dat niet alleen de oppositie door de jaren heen geroepen heeft om betere zorg.

[februari 2015]

*) van de Wiardi Beckman Stichting, het wetenschappelijk bureau van de PvdA