Windmolenpark Houten. Over idealen en de barre werkelijkheid.

Als je vanaf de A27 Houten binnenkomt zie je langs het Amsterdam-Rijnkanaal drie windmolens. Aan de andere kant van het kanaal, op Nieuwegeins grondgebied, zie je er ook vijf staan. Het valt op dat de Houtense molens minder vaak draaien, dan die aan de andere kant. Je zou zeggen: Jammer van alle duurzame energie die opgewekt had kunnen worden! Maar die molens in Houten draaien minder, omdat Houten daarover in belang van de omwonenden afspraken met Eneco heeft gemaakt.
Vanwege een motie van de gemeenteraad uit 2017 is afgelopen jaar onderzocht of een ander draaiprogramma effect kon hebben op de ervaren geluidshinder. De conclusie van het college over dit onderzoek stond centraal tijdens de gemeenteraadsvergadering van 12 maart jl. De hoop was gevestigd op afronding van een jarenlang voortslepend dossier.

Het college vond dat het doel van de motie uit 2017 niet bereikt was. Herhaaldelijk gooiden de coalitiepartner de handen in de lucht: “We kunnen dus niet anders dan weer gaan draaien volgens maatwerkvoorschriften”.
Maar, op basis van de onderzoeksresultaten was ook wel een andere wending van dit college denkbaar. Namelijk één waarin het college nadrukkelijk kiest voor het álgemeen belang. Immers, dit college staat zich voor op de doelstelling energieneutraal in 2040 te willen zijn. Juist door dit onderzoek liggen ook argumenten voor het oprapen om daarop nu door te zetten en de maatwerkvoorschriften toch in een ander licht te bezien. Wij vinden dat een gemiste kans!
Wat weerhield het college er nu van om scherper aan de wind te varen? We hebben daarover tijdens het debat diverse vragen gesteld. De antwoorden bleven onze verbazing voeden.
Het onderzoek toonde ook aan dat er met een andere draaiprogramma substantieel méér energie kon worden opgewekt. Dertig procent meer! Niet misselijk als je een sprong voorwaarts wilt maken in de energietransitie! Tja, wat laat je dan het zwaarst wegen: het woongenot en nachtrust van een tiental huishoudens die overlast ervaren of die sprong voorwaarts in de energietransitie? We vroegen ons af of het instemmen op de oude maatwerkvoorschriften soms een soort handjeklap, om de weg vrij te maken voor de ontwikkeling van windmolens op de Goyerbrug.
Na bekend worden van het raadsvoorstel kondigde Eneco aan de maatwerkvoorschriften ter discussie te willen stellen. Daarmee zou de bescherming die de maatwerkvoorschriften nu bieden helemaal op de tocht te staan en zouden we in Houten uitsluitend terugvallen op de wettelijke normen die voor windmolens gelden (het Activiteitenbesluit). Was dat het effect dat het college uiteindelijk met terugkeer naar de maatwerkvoorschriften voor ogen had?

De afgelopen jaren zijn kosten noch moeite gespaard om in gesprek te blijven met tegenstanders van het windpark. Maar we zien inmiddels ook andere ontwikkelingen.
Tijdens de voorbespreking met de raad waren de reacties van verschillende insprekers een teken van een kanteling in Houten op het windmolendossier. Sterker dan de stem van tegenstanders klinkt nu ook het geluid van pleitbezorgers voor het windpark voor de opwekking van duurzame energie . Daarmee lijkt er een groter draagvlak te groeien voor uitbreiding van de energieproductie (meer draaiuren) door de drie molens langs het Amsterdam-Rijnkanaal. Dat zou toch ook GroenLinks als muziek in de oren moeten klinken!?

Nee, dit had allemaal geen rol gespeeld! De coalitiepartijen ontboezemden met pijn in het hart het wel anders gewild te hebben, maar ‘zolang de maatwerkvoorschriften er zijn ….’ , het écht niet anders kon dan het raadsvoorstel te volgen. Dank je de koekoek! In plaats van zelf de politieke moed te hebben om zich uit te spreken vóór windenergie, wat men werkelijk jaar in jaar uit heeft gepredikt, gooien GroenLinks en CU nu de handdoek in de ring en liet men doorschemeren dat anderen de kolen uit het vuur moeten halen. Wedden dat wanneer de rechter de maatwerkvoorschriften om zeep helpt, de coalitiepartners opnieuw een draai maken?

De complimenten gaan naar D66 die in dit debat wel kiest voor het algemeen belang en de voortzetting van het draaiprogramma van tijdens de proef. In onze ogen heeft D66 een aantal zaken goed met elkaar verbonden: het beëindigen van de evaluatie, kiezen voor het algemeen belang en het in gesprek blijven met de stakeholders. We hebben hen daarom gesteund in het debat. Het mocht allemaal niet baten, de coalitie heeft de rijen gesloten en dat was helaas te verwachten. Maar het is natuurlijk een illusie te denken dat de discussie in Houten over dit windpark zal verstommen. Tegenstanders en voorstanders laten hun stem volop horen. Het is jammer dat deze coalitie de handen in de lucht gooit, niet de regie pakt en weer een speelbal wordt van omstandigheden.