RECORD

Bij de val van -naar wij hopen- het laatste kabinet-Balkenende werd in de media vaak gememoreerd hoeveel records het jonge kabinet wel gebroken heeft. Iedereen heeft voor de rest van zijn leven iets met het getal 87 of met de fronttijd (de tijd die een gemiddelde soldaat aan het front in leven blijft nadat hij er op uit gestuurd is) van mevrouw Bijlhout.

Ik heb één in het oog springend record niet horen noemen: nog nooit zijn zoveel kiezers belazerd door Kamerleden die door hun stem, direct of indirect, maar in dit geval grotendeels indirect, in de kamer kwamen. Het is genoegzaam bekend: in plaats van zich bezig te houden met het erfgoed van hun Pim en het landsbelang, besteedden de nieuwe Kamerleden hun goedbetaalde tijd aan onderling geruzie en stoelpootzagerij. Je kunt toch niet zeggen dat Pim’s erfgoed en het landsbelang op alle punten zo haaks op elkaar staan dat er echt niks van te maken geweest zou zijn. Een grootschalige belediging van de kiezers, die nooit meer geëvenaard zal worden. Hoewel: nooit?

Ik heb eerder al eens openlijk de verwachting uitgesproken dat het kabinet de rit zou uitzitten, dank zij de regeergretigheid van CDA en VVD en een stel LPF’ers die, eenmaal op het pluche, zich de riante baan-voor-vier-jaar niet gemakkelijk zou­den laten afnemen. Of op z’n minst genoeg collectieve slimheid zouden hebben om de andere partijen geen voorwendsel te geven om de boel te laten klappen.

Maar ja, wist ik dat de meesten van hen minstens zo’n groot ego als Fortuyn had­den? Het is moeilijk om voor de aanstaande verkiezing van de Tweede Kamer een uitkomst te bedenken. Hoeveel nieuwe partijen zullen zich nog aanmelden? Zal de LPF niet alleen imploderen, maar tegelijk ook nog een soort fragmentatie­bom blij­ken te zijn? Met allemaal afscheidingen van de LPF die elk toch nog weer een hoop stemmen trekken? Het lijkt me niet waarschijnlijk, maar dat een dode lijsttrekker zoveel stemmen zou opleveren, leek me toen ook niet.

Hoe het ook zal verlopen, ik hoop dat de PvdA ook in staat zal blijken om een paar records te vestigen: het beloofde democratisch kiezen van een lijsttrekker, het for­mu­leren van een duidelijke leuze voor de verkiezing, een duidelijke visie op waar het met de sociaaldemocratie heen moet en dat allemaal binnen een paar weken na nu, zodat we een klinkende campagne kunnen voeren. We hebben het allemaal in huis, als we het er maar op tijd over eens kunnen worden.

[oktober 2002]