ONWIL

“Sommige mensen willen geen discussie meer voeren over de oorlog in de Gaza­strook. Zeker niet met meer dan één persoon. Ze zijn bang meegezogen te worden in een heilloos twistgesprek.” Zo begint Aukje van Roessel haar redactioneel commentaar in de Groene Amsterdammer van 16 januari *).

Ik hoor tot de groep die zij beschrijft, al is het geen angst die me weerhoudt van het heilloze twistgesprek, maar verstand. Van Roessel geeft een voorbeeld van een twist­gesprek, waarbij je je levendig kunt voorstellen dat het zo heilloos verloopt. Het verloopt namelijk bijna altijd zo, of je het nu hebt over Noord-Ierland, de Balkan, Cyprus, Kasjmir of Sri Lanka, noem maar een conflictgebied. Alleen voelt de gemiddelde Nederlander meestal niet zo’n grote betrokkenheid als wanneer Israël in het conflict een rol speelt. Maar vraag een protestantse Noord-Ier maar eens naar de IRA, een Kosovaar naar de Serviërs, een Turk naar de Grieken, een Indiër naar de Pakistani, een Singalees naar de Tamil, of andersom, en zie wat er gebeurt.

Een grappig bedoeld antwoord op de vraag waarom het zo handig is twee kinderen te hebben, luidt: die kun je met de koppen tegen elkaar slaan. Misschien heeft die gedachte wel gespeeld bij de oprichting van de Volkenbond en later de VN, dat je daarmee een soort gezaghebbende ouder hebt die zijn ruziënde kinderen tot de orde kan roepen, als vermaning en een zachte hand niet voldoende zijn.

Met de kennis van vandaag weten we dat het in elk geval zó niet werkt, helaas. De ruziemakers gooien het bovendien vaak op een interne kwestie, waar de buiten­wereld zich niet mee te bemoeien heeft. En dat klopt natuurlijk ergens wel, want waarom zou je anders autonome staten erkennen?

Mijn verstand staat erbij stil dat aanvoerders van partijen in een conflict altijd met zoveel precisie weten te melden wanneer de tegenstander begonnen is, al is het tientallen generaties geleden. Als je dat doet en daarmee het “eigen volk” opzet tegen het andere, dan wíl je geen vrede, dan heb je belang bij oorlog en ben je niet geïnteresseerd in mensenlevens. Nou ja, misschien een béétje, in die van dat eigen volk.

Zou niet 90, 95 procent van de mensen gewoon lekker een dak boven z’n hoofd willen en brood op de plank voor de familie, zonder ruzie met de buren? Als die dan ook nog eens zouden willen geloven dat “die anderen” dat óók willen.

[januari 2009]

*) lees hier het hele commentaar