EERLIJK

Sinds de persconferentie over het coalitieprogramma 2012 ben ik wel weer een beetje bijgekomen, maar het was behoorlijk ontregelend om uit de mond van een VVD’er de woorden “eerlijk delen” te horen. Ik was niet als enige in de war, hoorde ik, en er werden ook genoeg grappen over gemaakt, maar zo leuk is het niet. Onze bijna alweer zittende premier zou best eens een bepaald gen kunnen missen.

Zonder in oude clichés te vervallen, of grappen over de betekenis van de afkorting VVD, anders dan partij Voor Vrijheid en Democratie (en die weet ik niet eens zeker), en andere weinig vleiende karakteriseringen, blijven er nog een paar opmer­kelijke punten over die je niet zelden uit de mond van een VVD-aanhanger kunt optekenen.

Wat vindt u bijvoorbeeld van “als het niet verboden is, dan mag het”? Ik moest daar in de afgelopen weken vaak aan denken als weer eens breed werd uitgemeten hoe (ex-)bestuurders van VVD-huize maar moeilijk konden weerspreken dat ze de schijn van belangenverstrengeling op zich geladen hadden. Of erger. De toon waar­op de heer Hooijmaijers zei onschuldig te zijn, leek meer op “ze kunnen niks bewij­zen”.  En hoe juist het ook is dat de aanklager de bewijzen tegen een verdach­te moet leveren, zeker als (ex-)bestuurder kun je het daarop niet laten aankomen. De heer Van Rey begreep dat, daar in het verre Roermond. Helaas pas nadat aan het licht gekomen was dat hij gezondigd had, zodat bij hem te laat het besef door­drong dat je niet meer verder kunt als het uitkomt. Maar wat als die bijvangst uit dat tele­foontapje niet was opgedoken?

Als u zich nog herinnert hoe druk ik me gemaakt heb over een uitspraak van mevrouw Jorritsma, toen zij nog minister van EZ was (dat je dat nog wéét! ja, zó druk heb ik me toen gemaakt), die van “als het kan moet je het willen“, dan voelt u waar ik heen wil: naar de vraag of vrijheidsdrang bij veel aanhangers van de VVD niet veroorzaakt wordt door een specifiek gen. Een gen dat blind maakt voor de bezwaren die, vooral voor anderen, kunnen kleven aan het najagen van het eigen gewin. Een gen dat zorgt dat je altijd over een begrip als “eerlijk delen” heen leest.

Je weet het niet, en nee, eigenlijk ook bij Rutte niet, maar van hem is het dan wel weer gewoon aardig dat hij blijkbaar goed naar Diederik Samsom heeft geluisterd.

[november 2012]