De weg vrij voor woningbouw op de Beverakker!

Er is in Houten een schreeuwend tekort aan betaalbare sociale huurwoningen, wachtlijsten zijn onwaarschijnlijk lang en ouderen, jongeren en starters met een bescheiden inkomen zijn daar de dupe van. Een tekort aan betaalbare woningen is geen natuurverschijnsel, maar het resultaat van politieke keuzes. De PvdA vindt dat de overheid, in dit geval de gemeente, een deel van de oplossing moet zijn in de woningcrisis.
We zijn als PvdA Houten heel erg blij met de inzet van het college voor sociale woningbouw op de schoollocatie de Beverakker. Dat zijn goede keuzes die gemaakt moeten worden. Het gebied is qua grondgebied een kleine ‘postzegel’, maar er kunnen toch nog tot 40 woningen gebouwd worden en 50 procent is in elk geval gereserveerd voor het bouwen van sociale huurappartementen. We moeten als Houten ook wel echt aan de bak als het gaat om sociale woningbouw. In 2016 heeft Houten een convenant ondertekend en plechtig beloofd toe te werken naar 30 procent sociale woningbouw in Houten. Toen zaten we rond de 25 procent; we zijn vijf jaar verder en we zitten ónder de 25 procent en kachelen verder achteruit. Juist op deze locatie zijn er prachtige kansen: de gemeente is eigenaar van de grond en dat biedt kansen om zelf inhoud en kleur aan het plan te geven. Daarnaast is Viveste als woningcorporatie al actief op de locatie en kan de naastgelegen 55-plus woongroep de Dassenburg erbij betrekken. Tenslotte is er al een goede samenwerking met De Wakkere Akker die zich inzet om daar een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte te realiseren.
In de raadsvergadering van 9 februari hebben we een flinke discussie gehad met andere partijen hoeveel sociale huurwoningen er moeten komen. De PvdA vindt het een valide argument om uit te gaan van een minimum aantal sociale woningen met het oog op bouwkosten en exploitatielasten. Een corporatie moet op een rendabele manier kwalitatief hoogwaardige sociale huurwoningen realiseren én zorgen dat de huurprijzen betaalbaar blijven. We kiezen ook bewust voor een woningcorporatie als ontwikkelaar. Sociale woningbouw is niet alleen maar vastgoed, het is maatschappelijk en collectief vastgoed, dat duurzaam beschikbaar moet blijven voor inwoners van Houten en niet na een paar jaar verkocht kan worden.
Sommige partijen hadden graag gezien dat particuliere inwonersinitiatieven hier de ruimte hadden gekregen. Dat kan in onze ogen nog steeds, maar niet ieder initiatief past bij elkaar, zo is gebleken. En dan komt het aan op het maken van scherpe keuzes, bepalen welke ambitie dan bovenliggend is. Het mag duidelijk zijn dat de PvdA kiest voor sociale woningbouw en de groep mensen die het meest in de verdrukking is op de woningmarkt: ouderen, jongeren en starters. Daarmee doen we niets af van het belang van wooninitiatieven, maar soms kun je de kool en de geit niet sparen. Partijen als het CDA en de CU kozen niet onverkort voor sociale woningbouw; dat verbaasde ons zeer, maar stemde ook treurig. De ‘tekstballonnetjes’ met uitspraken als ‘we willen bijdragen aan de enorme woningnood van nu, betaalbaar wonen voor jong tot oud’, hingen als het ware nog in de lucht tijdens het onlangs gehouden debat over de Ruimtelijke Koers. En dat valt dan slecht te rijmen met de keuze die de christelijke partijen dan maken voor de Beverakker.
Er ontstond ook een wonderlijke, in onze ogen onzinnige, discussie waarin een aantal partijen een pleidooi hielden voor een ‘gelijk speelveld’. Viveste, private inwonersinitiatieven en ontwikkelaars zouden dan in concurrentie met elkaar elk een plan moeten maken zodat de gemeente het ‘beste’ plan er uit zou kunnen kiezen. Een gelijk speelveld is een term uit de markteconomie die hier ten onrechte wordt bijgesleept. Er ís namelijk helemaal geen sprake van een ‘markt’. Zeker, in de afgelopen decennia heeft men vaak gedacht dat ‘de markt’ tot betere oplossingen voor de samenleving zou zorgen. Welnu, we weten al een tijdje dat dat niet heeft gewerkt in de zorg; en hetzelfde geldt voor volkshuisvesting. Het besef dringt door dat voor collectieve voorzieningen ‘de markt’ contraproductief werkt en helemaal niet zorgt voor ‘betere’ oplossingen. Op de woningmarkt speelt nog mee dat een woning geen normaal kapitaalgoed is: de grond waarop wordt gebouwd kan niet worden ‘bijgemaakt’ zoals normale kapitaalgoederen. Bouwgrond waardeert niet af zoals slijtende machines dat wel doen. Grond behoudt op termijn niet alleen zijn waarde, de waarde stijgt structureel. In die omstandigheden staat een woningcorporatie per definitie op achterstand. Al was het alleen maar omdat men geen diepe zakken heeft. Een woningcorporatie kan alléén bouwen als daar politieke keuzes in gemaakt worden.
In de aanloop naar het besluit in de raad hebben verschillende insprekers enthousiast gewezen op het belang én de mogelijkheid om op een andere wijze plannen te maken. De ‘gelijk speelveld-denkers’ benadrukten de competitie, maar dat betekent dat de wijk pas betrokken mág worden als de plannen klaar zijn. De PvdA heeft samen met GroenLinks en D66 een voorstel gemaakt om vóór dat de grond verkocht éérst samen met de buurt plannen te maken met verschillende partijen die belangstelling hebben, zoals Viveste, Wakkere Akker, inwonersinitiatieven en omwonenden. Ontwikkelen is mensenwerk en inzetten van netwerken die geworteld zijn in de buurt is van enorme waarde en vergroot de kans dat in een vroeg stadium verschillen kunnen worden omgezet in gezamenlijke oplossingen. Of het nu gaat om groen, parkeren of woonvormen.
Deze aanpak is nieuw voor Houten, maar er zijn ons al veel andere gemeenten voor gegaan, en wat ons betreft is het een uitgelezen kans voor inwonersparticipatie en een transparant proces. Het voorstel voor deze werkwijze is met grote meerderheid in de raad aangenomen en daarmee is de weg vrij om op een vernieuwende manier de Beverakker te herontwikkelen. Het is een mooi vooruitzicht dat in het najaar van 2022 een prachtig stukje Houten is gecreëerd dat samen met de wijk gestalte heeft gekregen.