BOODSCHAP

Job Cohen. Baken voor de koers naar een samenleving waarin voor iedereen een fatsoenlijk bestaan mogelijk is. Een samenleving waarin je aan de onderkant geen voedselbanken nodig hebt, waarin aan de bovenkant graaiers niet de ruimte krijgen die het neoliberalisme met zijn privatiseringsdogma hen gegeven heeft. Kortom, waar het eerlijk toegaat, zonder meteen alle creativiteit om zeep te helpen.

Job Cohen. De man van de inhoud, die geen woord van zijn boodschap verkeerd wil overbrengen en dus de boodschap voorleest. Voortdurend afgerekend op onhan­digheid, verspreking, gebrek aan parate kennis. Visueel afgemaakt door de media. Kijk hem daar zitten in de Kamer, kijk hem daar staan schutteren achter de microfoon. Hoezo, onzichtbaar? Om de achterkant van de maan te laten zien moet je moeite doen. Maar ja, de voorkant laten zien is makkelijker scoren.

Job Cohen, een persoonlijkheid waar iedereen zich bij zijn vertrek uit de Kamer haastte het etiket “integer” op te plakken. Nu wel… Een man die door zijn inge­bouw­de fatsoen niet ongeremd kan meespelen in het circus dat politiek heet. Dat zie je aan hem. Dat siert hem. Vind ik.

Politiek is geen amusement. Een groeiende groep communicatie­wetenschappers (en mensen die menen dat ze dat zijn) denkt daar kennelijk anders over. Het mag amper nog over de inhoud gaan, het moet vooral de vorm zijn waarin je de bood­schap verpakt, want als het geheel niet simpel genoeg is dan haken mensen af, ik bedoel: zappen mensen weg.

Ja, maar wat is de boodschap dan, hoor je interviewers en discussieleiders vragen. Voordat je dan twee, drie zinnen gezegd hebt, ben je alweer onderbroken met die­zelfde vraag. Zo kom je dus nooit aan de inhoud toe.

Trouwens, nog even over dat oplezen van een toespraak van papier. Dat spontane van president Obama, bijvoorbeeld, dat is ook niet meer dan de spontaniteit van de nieuwslezer met de autocue. Zijn toespraken zijn door zijn medewerkers tot op de spreekpauze voor het applaus nauwkeurig uitgeschreven. Alleen denken wij dat ie het allemaal uit zijn hoofd doet.

Misschien is dat de zuinigheid van de PvdA, dat we Job op pad hebben laten gaan met toespraken op papier, in plaats van met een autocue. Maar Emile Roemer dan, hoor ik u vragen. Ja, die heeft voor die paar dingen die hij steeds zegt, geen autocue nodig. Terwijl juist zijn partij bulkt van het geld, las ik toevallig vandaag nog eens bevestigd in de krant.

[februari 2012]