MASSA’S
Geboeid heb ik zondag zitten kijken naar de beelden uit – vooral – Parijs. Zoveel mensen op de been, indrukwekkend. Zoveel presidenten, premiers en andere hoogwaardigheidsbekleders, op de voorste rij arm in arm met president Hollande, een halfuurtje lang één Europa tegen terrorisme. De grote massa tot ver in de avond ook één tegen terrorisme, één voor de broederschap en voor het vrije woord!
Mijn gedachten dwaalden af naar de kracht, de veerkracht van massa’s in de dierenwereld. We zien daar veel voorbeelden van op tv tegenwoordig. Neem de grasparkieten in Australië: leven graag bij elkaar, vliegen met elkaar op zoek naar voedsel en water. Worden ze belaagd door roofvogels, dan vliegen ze óp in één grote zwerm waaruit het voor de jager maar moeilijk kiezen is. Of neem de gnoes die massaal door de savannen van Oost-Afrika trekken met de wisseling van de seizoenen. Laten zich door niets of niemand tegenhouden: een rivier vol krokodillen zien ze niet als een probleem. Tientallen gnoes halen de overkant niet, maar de massa dendert door. Overleeft met een minimum aan verliezen…
Hoewel wij mensen biologisch gezien tot de zoogdieren behoren, zien we onszelf toch graag als een aparte klasse en dan is zo’n saamhorigheid als die van gisteren normaal te noemen, maar als je sommigen van ons hun gang liet gaan, waren we liefst nog weer verdeeld in aparte mensenklassen, en dan natuurlijk in boven- en onderklassen… Er zijn er bij die menen dat je vanuit die opvatting anderen mag overheersen, minachten en naar believen zelfs uitmoorden, of – in een andere variant – gewoon mag laten stikken.
Dieren zijn onaangedaan: nadat de jagers in de massa hun slag geslagen hebben en als hun adrenaline weer is uitgewerkt, is het gevaar vergeten. Zo gemakkelijk maken wij mensen ons er niet vanaf, wij zitten anders in elkaar. Wij rouwen, wij demonstreren, maar vergeten niet. Daar was al eens een leuze voor bedacht: Voorwaarts en niet vergeten! Alleen, het zou goed zijn als we wel onze angst konden vergeten, want die is nergens goed voor.
