Omzien naar elkaar, dáár gaat het om

Deze week is het collegeprogramma 2014 – 2018 besproken in de raad.

Als coalitiepartij is PvdA Houten trots op dit collegeprogramma. Het is in moeilijke en spannende tijden een knap programma. Maar toch zal het niet vreemd zijn dat we ons hart bovengemiddeld verpand hebben aan die onderdelen van het programma die de sociale agenda betreffen.

De belangrijkste opdracht voor de komende jaren ligt op het versterken van sociale kracht, samen leven, zorgen voor elkaar en het nemen van de eigen verantwoordelijkheid. We maken Houten sterker en socialer. 2015 is een overgangsjaar voor transities. Vorig jaar hebben we al met elkaar in deze zaal besproken en vastgesteld dat het wenselijk is dat er in dat jaar ‘rust’ is : er staan ‘hekken’ om onze eigen (zorg-) budgetten en ook het Rijk heeft daar nog eens een groter hekwerk om heen gezet voor de komende jaren. En natuurlijk moet er veel geregeld en georganiseerd worden. Maar de eerste ruwe schetsen voor hoe we het gaan aanpakken, zijn gezet. En we beschikken hier allemaal over gezond verstand. De PvdA wil drie accenten leggen voor het overgangsjaar. Die gaan over maatwerk als visie, over de mensen achter de transities en het minimabeleid:

1. De grote opgave is volgens ons dat we in het overgangsjaar echt scherp krijgen vanuit welke visie we zorg en welzijn gaan inrichten in Houten, hoe we willen vernieuwen en hoe we de kwaliteit willen behouden. De slogan ‘maatwerk wordt de standaard’ zal tot leven moeten komen. Dat moeten we niet alleen in deze zaal scherp krijgen, maar in de hele Houtense samenleving. De uitdaging is niet zozeer om dat op papier te krijgen, maar in de hoofden en de harten van mensen die zorg nodig hebben, hun familie, de mantelzorgers en de professionals. Dát is de echte transformatie. En daarvoor moeten we elkaar ontmoeten en met elkaar in gesprek.
   Bij de invoering van de Wmo hebben we gemerkt dat het ongeveer een jaar duurde voordat mensen geaccepteerd en geadopteerd hadden dat maatwerk minstens zo goed was als ‘recht op een voorziening’. Dat krijgen we natuurlijk opnieuw bij deze transities. Er zullen vast en zeker mensen zijn die zeggen: ‘geef mij waar ik recht op heb’. Het lijkt onze fractie daarom verstandig dat er in het overgangsjaar een ‘ombudsfunctie’ ingericht wordt, dicht bij de mensen, bijvoorbeeld bij het Sociaal Loket, een ombudsfunctie die dergelijke situaties kan signaleren, de betekenis van ‘maatwerk als de nieuwe standaard’ kan toelichten en zo nodig kan bemiddelen. We hebben (PvdA) wethouder Jocko Rensen gevraagd hier aan te werken en advies te vragen bij de Wmo-raad.

2. We willen ook dat er beter gekeken wordt naar de mensen achter de transities. Gezinnen, ouders met zorgen over hun kinderen die geen aansluiting krijgen bij de maatschappij, kinderen met zorgen over hun ouder wordende ouders. Niet mee kunnen doen omdat je geen werk hebt is een drama. De transities zijn niet alleen voor gemeente en zorgaanbieders een grote uitdaging is, maar juist voor zorgontvangers. Wij willen als PvdA de garantie hebben dat er alles aan gedaan wordt dat tijdens de transitie niemand van de radar verdwijnt. Rationeel wéten we ook dat er bij grote veranderingen zaken fout kunnen gaan, dat mensen wél tussen wal en schip kunnen vallen, terwijl we dat met elkaar niet willen. Dan moeten we dus direct ingrijpen als dat echt nodig is. We hebben de wethouder gevraagd zich hierop voor te bereiden.

3. Hoe de participatiewet vorm krijgt in Houten is nog niet scherp. Die is onderdeel van een ‘groter geheel van de transities’. De PvdA verwacht in elk geval dat de komende jaren de gemeente méér zal moeten inzetten voor sociaal werkgelegenheidsbeleid. Voorbeeld: Een paar maanden geleden kregen 17 collega’s bij mij op kantoor ontslag. Als je ziet wat dat doet met hoogopgeleide en gekwalificeerde dertigers en veertigers met goede kansen op de krappe arbeidsmarkt, dan is het niet zo moeilijk je voor te stellen wat dat met mensen doet die minder goed opgeleid of gekwalificeerd zijn en de pech hebben zonder werk raken.
   Ook zijn er mensen die te ziek of beschadigd zijn om werk te vinden en te houden. Ook die mensen verdienen ons respect. Dat is onderdeel van een beschaafde samenleving en het fatsoenlijke land dat we willen blijven. Feit is dat we in het ‘rijke’ Houten nu al te maken hebben met 900 mensen die onder de armoedegrens leven. Wij staan voor een actief armoedebeleid. De PvdA wil in elk geval dat we een ruimhartig minimabeleid blijven voeren, dat we de mensen die het betreft écht bereiken en steun bieden om vooral zelf zaken op te pakken en op te lossen. We zien de aanpak van de wethouder met spanning tegemoet.

De PvdA hecht aan een solide en sociaal bestuur. De PvdA is een partij die breed denkt. Voor een goed sociaal beleid heb je een sterke economische basis van de stad nodig en een gezond huishoudboekje. Als je eerlijk wil delen, moet je eerst verdienen.
Het komt er de komende jaren op aan. Op het economische vlak, op het sociale vlak, op het gebied van welzijn en welbevinden. Overal vinden grote veranderingen plaats. Het komt er op aan dat we in Houten het lef hebben om ambitieus te blijven in tijden van onzekerheid en financiële krapte. Daarbij hebben we ons als PvdA ook gecommitteerd om een volgende, vernieuwende stap te maken in onze manier van besturen. De basis daarvan is luisteren naar de ander, naar de maatschappij, naar de echte verhalen.

(Beschouwingen Collegeprogramma – door Anneke uitgesproken tijdens de raadvergadering op 8 juli 2014.)