De Wachter van de Lek hoort bij Houten

Wij, de inwoners van de gemeente Houten, hebben een fort gekocht! De raad heeft besloten dat het college Fort Honswijk aan de Lek voor €1,– mag kopen. Dat spreekt natuurlijk tot de verbeelding. Het fort, dat samen met Fort Everdingen de ‘Wachters van de Lek’ vormt, is een icoon van formaat voor Houten. Wij denken dat dit fort als onderdeel van Nieuwe Hollands Waterlinie bijdraagt aan het karakter van dit stukje Nederland.
Als PvdA vinden we dat historische erfgoed en monumenten vooral gebruikt, beleefd en ervaren moeten worden. Dat betekent wel dat een nieuwe bestemming moet worden gevonden, liefst een nieuwe bestemming die zichzelf financieel kan bedruipen.
Sinds 2008 zijn de forten Everdingen en Honswijk in de etalage gezet door het ministerie van Economische Zaken voor verkoop aan de markt. Dat is bij Fort Everdingen in 2012 gelukt, maar bij Fort Honswijk helaas niet. Er is tot dusver geen private partij gekomen die uit zichzelf wil investeren in het fort. Juist als de markt faalt, vindt de PvdA dat de overheid een rol moet spelen. Het fort is van een te grote maatschappelijke en cultuurhistorische waarde om nu aan de kant te blijven staan. We zijn vóór het behoud van ons cultureel en historisch erfgoed, vóór maximale inzet op toegankelijkheid en beleefbaarheid voor iedereen.
Waar we als fractie mee geworsteld hebben is of we het ons als gemeente kunnen veroorloven om deze aankoop te doen. Investeren in monumentenzorg is nu eenmaal geen geldmachine. Bij een dergelijke aankoop moeten we ook de financiële afweging maken. De rekensom blijkt vooralsnog te kloppen. In een proefperiode van 5 jaar test de gemeente of het fort rendabel is te maken. Halverwege die periode toetsen we of we op de goede weg zitten. Als uiteindelijk blijkt dat het fort niet rendabel is te exploiteren, stopt de gemeente met de exploitatie. Dan rest niets anders dan conserveren voor de minimale onderhoudskosten. Maar we blijven optimistisch.
Voor het zover is moet er nog wel het een en ander gebeuren. Natuurlijk in overleg met veel partijen en zeker niet in de laatste plaats met de omwonenden. Ze maken zich het meest ongerust over de toename van autoverkeer en bezoekers op de toch al kwetsbare dijken. Daar kan niet heel veel meer verkeer over heen zonder dat dit overlast geeft. Er komt een onderzoek en hopelijk ook maatregelen. Tot die tijd zullen de activiteiten op het fort afgestemd worden op de huidige verkeerscapaciteit.
Eerst moet nog veel werk verzet worden, maar het lange wachten is voorbij. Straks kunnen we niet alleen met monumentendag, maar op veel meer dagen genieten van Fort Honswijk. Dat hoort nu bij Houten.