GEK

Je hoort wel beweren dat in tijden van crisis de vermaaksindustrie en de uitgaanscentra de beste zaken doen. Nu weet ik niet in hoeverre het aanbod van pretparken, sensatiefilms, ver-weg-vakanties, schreeuwerige tv-stations en dergelijke een maatstaf is voor het aantal mensen dat er ook echt gebruik van maakt (en hopelijk plezier aan beleeft, wat ik me bij een heleboel attracties niet kan voorstellen), maar als je ziet wat er zoal geboden wordt, dan zouden we nu volop in de crisis moeten leven.

Vroeger dacht je in dit verband bij crisis aan materieel gebrek op grote schaal: massawerkloosheid, hyperinflatie, dat soort dingen, die na zekere tijd ook nog eens tot oorlog leidden. Zeker op lokaal niveau, maar ook nationaal is er in die zin nu geen sprake van een crisis. Als er al sprake is van een verband tussen pret maken en crisis, dan maken we hier de pret en heerst er ver van ons bed de crisis. Een zekere vorm van globalisering, zou je kunnen zeggen. De media brengen de ellende dagelijks bij je in huis.

In kringen van grootindustriëlen is het heel modieus om over globalisering te praten. Europees denken is al niet meer ruim genoeg: de vrije markt strekt zich over heel de wereld uit. En zie hoe mooi het toegaat aan de andere kant van de wereld, roepen de captains of industry verlekkerd. Daar willen de mensen nog werken; wat een arbeidsethos.

Steeds openlijker sollen bedrijven met arbeid: de arbeid moet geflexibiliseerd worden, ook zo’n modekreet. Werd jaren geleden, toen ik nog OR-lid was, voorzichtig gesproken over de wenselijkheid mensen aan te nemen voor korte termijn als projecten van enige omvang moesten worden uitgevoerd, gaandeweg groeien we naar de situatie dat elke nieuwe medewerker begint met een korte termijncontract. Daarbij moeten werknemers ook niet meer zeuren over werktijden of toeslagen voor onregelmatig werk. Steeds meer zullen ze blij moeten zijn dat ze nog werk hebben.

 Vandaag las ik weer dat de verkorting van de arbeidstijd het moet ontgelden. Ik meen mij stellig te herinneren dat de ATV een compromis was in tijden dat., werkgevers onder looneisen uit wilden. Wat waren ze blij dat de werknemers genoegen namen met een paar uur minder werken bij gelijkblijvende beloning. En ik hoor de vakbonden nog roepen dat dit dan ook extra banen moest opleveren, wat de werkgevers zich haastten te beamen…

Van de extra banen is weinig terecht gekomen en nu wordt de werknemers een collectief schuldgevoel aangepraat dat er te weinig gewerkt wordt. Ja hoor.

Als de bovenbazen dan vinden dat er zo nodig meer gewerkt moet worden, laten ze dan eens meer mensen een baan geven, dan wordt er meer gewerkt. Of ben ik gek?

[september 1995]