ANDEREN

Een feestje vond ik alleen de opwinding over Hans Spekmans bewering dat nivel­leren een feestje is. Bijna had ik een keer De Telegraaf gekocht, om van het premie­oproer optimaal te genieten. Ik weiger aan te nemen dat Hans de bewering bedoeld heeft als een soort “lekker, puh”, maar je kon er niet aan voorbij dat veel mensen buiten de PvdA het wel zo opvatten. Een spreker op de radio, om precies te zijn: een inbeller, liet zich in het premieoproer zover meeslepen dat hij voorbij ging aan argumenten tegen de gewraakte inkomensafhankelijke zorgpremie en onze voorzit­ter uitmaakte voor voddenbaal.

In de dagen na de bekendmaking van het regeerakkoord lieten de media niet af “het volk” over de plannen aan het woord te laten, te veel om op te noemen. Een greep: iemand stelde dat mensen nivelleren niet erg vinden zolang ze er zelf maar op voor­uit gaan. Dat iemand met een lager inkomen er dan relatief, of zelfs absoluut, meer op vooruit gaat, dat vinden ze niet zo erg. Nu het voor de meesten een illusie is dat ze er nog op vooruit zullen gaan, steekt het dat mensen met een lager inkomen er minder op achteruit gaan dan mensen met een gemiddeld of bovengemiddeld inko­men. En misschien nog erger, dat de echte rijken er toch wel weer niets van zullen merken. Mij trof de ergernis van zo’n middenklasser die gefrustreerd te kennen gaf dat hij er moeite mee had dat het salaris dat hij moest inleveren, naar een uitke­rings­trekker zou gaan. En dat was niet grappig bedoeld.

Raar toch. Sinds de media elke dag berichten over hoe beroerd we er wel voor staan, wordt ook door het kabinet, het nieuwe zo goed als het vorige, vaak ook nog door de immer opgewekte Mark Rutten, geroepen dat we allemaal moeten bezuini­gen. Als dat er dan eindelijk ook van gaat komen, schijnt iedereen te denken dat die waarschuwing niet voor hem bedoeld was. Narigheid treft altijd anderen, nooit jou! Toch?

De wetenschap heeft, al lang vóór Stapel, proefondervindelijk vastgesteld dat men­sen zichzelf graag voor de gek houden als het over hun toekomstverwachting gaat. En dat gaat niet alleen over sneue casinobezoekers die lijstjes bijhouden over hoe vaak het balletje van de roulette op welk getal valt, alsof dat balletje dat in het geniep zelf ook onthoudt. Nee, het zit in ons allemaal. Ongeluk is voor anderen!

[november 2012]